Ziraat Yatırım: ABD'de açıklanan zayıf veriler ekonomide büyüme kaygılarını öne çıkardı

Ziraat Yatırım'ın değerlendirmesine göre cuma günü de tarım dışı istihdam artışının beklentilerin altında gerçekleşmesi ve işsizlik oranının neredeyse üç yılın en yüksek seviyesine çıkması riskli varlıklara belirgin satış getirdi. 

Ziraat Yatırım, şu açıklamayı yaptı:

"Öncesinde de Japonya piyasalarındaki zayıflık kırılganlık yaratmaktaydı. Cuma günü ABD borsalarında Nasdaq endeksi %2,4 oranında değer kaybederek düşüşe öncülük etti. Hisse senedi oynaklık endeksi VIX ara eşik seviyesi olan 20'nin üzerine çıkarken, güvenli liman olarak ön plana çıkan ABD on yıllık tahvil faizinde belirgin düşüş yaşandı. Çarşamba günü Fed'in faiz indirim sinyali vermesinin de etkisiyle ABD on yıllık tahvil faizi haftanın son üç işlem gününde bazda yaklaşık 36 baz puan gerileyerek %3,79'a düştü. Orta Doğu'daki tansiyona karşın Brent petrol cuma günü %3,3 oranında düştü. Bu arada Fed'den bu yıl 25 baz puanlık üç faiz indirimi bekleyen piyasada daha fazla indirim gelebileceği spekülasyonları yapılıyor. Bu çerçevede bu hafta konuşacak Fed yetkililerinin yönlendirmeli önemli. Yurtdışı piyasalardaki görüntü, jeopolitik riskler ve ekonomik aktivitede yavaşlamaya işaret eden verilerle birlikte Cuma günü BIST100 endeksi de %3 oranında sert bir düşüş kaydetti. Özellikle makro taraftaki verilerin etkisi borsa üzerinde baskın olabilir. Bununla birlikte açıklanmaya devam eden ikinci çeyrek finansalları da (Bugün AYGAZ, TUPRS ve THYAO'nun finansallarını açıklamaları bekleniyor) çok destekleyici değil. Bu sabah açıklanacak temmuz enflasyonu (Beklenti aylık: %3,1) da fiyatlamalara çok yardımcı olmayacak gibi. Ek olarak Orta Doğu'daki artan jeopolitik gerilim sıcaklığını korurken, bu sabah küresel borsalarda sert satışlar var. Japonya Nikkei endeksi %10'un üzerinde, Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksi %4 civarı düşüş yaşıyor. ABD vadelilerinde de belirgin satış var. Nasdaq vadelisindeki kayıplar %4'ü aşıyor. Bu gelişmeler kapsamında Borsa İstanbul da güne %2'nin üzerinde satıcılı bir görüntüyle başlayabilir ve gün içerisinde de düşüş eğilimi sergileyebilir. Endeksin şu aşamada 10bin psikolojik seviyenin altına kayma riski bulunuyor. Yurtiçinde bugün Kabine Toplantısı izlenecek.

Cuma günü ABD tarafında, istihdam piyasası verilerinden, temmuz ayı tarım dışı istihdam, işsizlik oranı ve ortalama saatlik kazançlar verileri izlendi.

Temmuz ayında tarım dışı istihdam artışı, 179 bin kişi seviyesinden 114 bin kişi seviyesine yavaşlamakla birlikte beklentilerin (175 bin kişi) belirgin şekilde altında kaydedildi ve son üç ayın en düşük seviyesinde gerçekleşti, bunun yanında bir önceki ayın verisi 206 bin kişi seviyesinden 179 bin kişi seviyesine aşağı yönlü revize edildi. 

İşsizlik oranı ise, temmuz ayında %4,1 seviyesinden %4,3 seviyesine yükseldi ve böylece Ekim 2021'den bu yana en yüksek seviyede kaydedildi, beklentiler ise bir önceki aya benzer şekilde %4,1 seviyesinde yatay seyretmesi yönündeydi. Temmuzda işsizlerin sayısı 352 bin artışla 7,16 milyon kişi olurken, istihdam edilenlerin sayısı ise 67 bin sınırlı artışla 161,3 milyona kişi seviyesinde gerçekleşti.

Enflasyonun seyri açısından bakılan ortalama saatlik kazançlar, yani ücretlerdeki artış hızı ise temmuz ayında aylık bazda %0,3'ten %0,2 seviyesine yavaşlayarak beklentilerin (%0,3) altında kaydedilirken, yıllık bazda artış hızı ise %3,8'den %3,6 seviyesine beklentilerin üzerinde yavaşladı ve böylece Mayıs 2021'den bu yana en düşük seviyede kaydedildi, beklentiler ise %3,7 seviyesine yavaşlaması yönündeydi.

Ayrıca ABD'de üretimin seyrine ilişkin olarak haziran ayına ilişkin dayanıklı mal siparişleri nihai verisi ve fabrika siparişleri verisi izlendi.

Buna göre dayanıklı mal siparişleri, aylık bazda mayısta %0,1 oranında artışın ardından haziranda düşüş hızı %6,6'den %6,7 seviyesine aşağı yönlü revize edildi ve böylece dört aylık artış eğilimini sonlandırdı. 

Fabrika siparişleri ise, aylık bazda mayısta %0,5 oranında düşüşün ardından haziranda %3,3 oranında gerileyerek beklentilerin (%3,2 düşüş) üzerinde düşüş kaydetti ve böylece düşüşünü ikinci aya taşıdı.

Yurt içinde ise, Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan temmuz ayı geçici dış ticaret dengesi verisine göre, temmuz ayında ihracat aylık bazda %18,2 oranında artışla 19,1 milyar USD'den 22,5 milyar USD seviyesine yükseldi. İthalat ise aylık bazda temmuz ayında %19,4 oranında artışla 24,9 milyar USD'den 29,7 milyar USD seviyesine yükseldi. Bu kapsamda, temmuz ayında aylık bazda dış ticaret açığı ise %23,2 oranında artışla 5,9 milyar USD'den 7,2 milyar USD seviyesine yükseldi ve böylece son üç ayın en yüksek seviyesinde kaydedildi.

Dış ticaret verilerine 12 aylık kümülatif bazda bakıldığında ise, ihracat haziran ayındaki 258,8 milyar USD seviyesinden temmuz ayı itibariyle 261,5 milyar USD seviyesine yükselerek rekor seviyeye ulaştı. 12 aylık kümülatif bazda ithalat ise haziran ayındaki 346,4 milyar USD seviyesinden temmuz ayı itibarıyla 343,8 milyar USD seviyesine geriledi. Dış ticaret açığı da haziran ayındaki 87,6 milyar USD seviyesinden temmuz ayı itibarıyla 82,3 milyar USD seviyesine geriledi ve böylece Temmuz 2022'den bu yana en düşük seviyede kaydedildi.

 Yurt dışında bu hafta veri takvimine bakıldığında,

ABD tarafında, ekonomik faaliyetin son görünümüne ilişkin sinyal verecek olan temmuz ayı S&P Global hizmet sektörü nihai PMI verisi ile ISM imalat dışı temmuz ayı verisi bugün takip edilecek. Ayrıca yarın haziran ayı dış ticaret dengesi verisi açıklanacak. Diğer yandan, perşembe günü istihdam piyasası verilerinden, haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları verisi izlenecek. 

Avrupa genelinde de son ekonomik görünüme ilişkin bilgi veren temmuz ayı HCOB hizmet sektörü nihai PMI verileri bugün takip edilecek. Ayrıca bugün Euro Bölgesi'nde ağustos ayına ilişkin Sentix yatırımcı güveni verisi yayınlanacak. Bunun yanında, bugün Euro Bölgesi'nde haziran ayı ÜFE verisi takip edilecek. Diğer yandan, yarın Euro Bölgesi'nde iç talebin seyrine ilişkin sinyal verecek olan haziran ayı perakende satışlar verisi izlenecek. Öte yandan, Almanya'da üretimin seyrine ilişkin olarak yarın haziran ayı fabrika siparişleri verisi ve çarşamba günü ise sanayi üretimi verisi izlenecek. Ayrıca çarşamba günü Almanya'da haziran ayı dış ticaret verileri takip edilecek. Cuma günü, öte yandan ECB'nin para politikasına yön verecek olan verilerden Almanya'da temmuz ayına ilişkin nihai TÜFE verileri açıklanacak. Öncü verilere göre, Almanya'da manşet TÜFE'nin aylık bazda artış hızı temmuzda beklentilerle uyumlu olarak %0,1 seviyesinden %0,3 seviyesine yükselerek son üç ayın en yüksek seviyesinde kaydedilirken, yıllık bazda ise %2,2'den %2,3 seviyesine hafif yükselmişti. Ayrıca Almanya'da yıllık bazda çekirdek TÜFE ise temmuz ayında bir önceki aya benzer şekilde %2,9 seviyesinde gerçekleşmişti ve böylece Şubat 2022'den bu yana en düşük seviyedeki seyrini sürdürmüştü.

Asya tarafında ise, perşembe günü Çin'de temmuz ayı dış ticaret verileri takip edilecek. Cuma günü ayrıca küresel enflasyonun seyrine de yönelik sinyal veren Çin'in temmuz ayı TÜFE ve ÜFE verileri takip edilecek. 

Ayrıca yarın Avustralya Merkez Bankası'nın toplantısı izlenecek. Banka'nın bu haftaki toplantısında da politika faizini %4,35 seviyesinde sabit tutması beklenmekte.

Yurt içinde ise, bugün temmuz ayı TÜFE ve ÜFE verileri, yarın temmuz ayı reel efektif döviz kuru endeksi verisi, çarşamba günü temmuz ayı Hazine nakit dengesi verisi ve cuma günü ise haziran ayı sanayi üretimi verisi takip edilecek. Ayrıca perşembe günü TCMB tarafından Yılın Üçüncü Enflasyon Raporu yayınlanacak. Raporda, TCMB'nin yeni enflasyon tahmin patikası yakından takip edilecek, bunun yanında TCMB Başkanı Karahan'ın sunumunda para politikasına ilişkin olarak paylaşacağı mesajlar izlenecek.

Haziran ayında TÜFE, aylık bazda piyasa beklentisi olan %2,20 seviyesinin altında %1,64 artmıştı ve böylece Mayıs 2023'ten bu yana en düşük seviyede kaydedilmişti, TÜFE yıllık bazda ise mayıs ayında %75,45 ile zirve seviyeye ulaşmasının ardından haziranda %71,60 seviyesine gerilemişti. ÜFE ise aylık bazda haziranda %1,38 seviyesinde kaydedilerek son altı ayın en düşük seviyesinde gerçekleşmişti. Yıllık bazda ÜFE ise, haziran ayında %57,68'den %50,09 seviyesine gerilemişti ve böylece son dört ayın en düşük seviyesinde kaydedilmişti. Temmuz ayında ise Bloomberg Anketi'ne göre TÜFE'nin, aylık medyan %3,10 seviyesinde gerçekleşmesi ve yıllık bazda ise medyan %61,95 seviyesinde gerçekleşerek mayıs ayındaki zirve seviyeden düşüşünü hızlanarak sürdürmesi bekleniyor. 

Hazine nakit dengesi, haziran ayında 430,9 milyar TL açık vermişti, mayıs ayında 234,7 milyar TL fazla vermişti, ocak-nisan arasında ise toplam 807,5 milyar TL açık vermişti. Böylece yılın ilk altı ayında toplam 1 trilyon TL'lik açık oluşmuştu. 12 aylık kümülatif bazda nakit açığı ise mayıs ayındaki 951,3 milyar TL'den haziranda 1,176 trilyon TL'ye, GSYH'a oranı ise %3,12'ten %3,86'ya yükselmişti (GSYH verisi olarak 2024 yılı 1. çeyrek kümülatif verisi kullanıldı). 

Sanayi üretimi mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış bazda aylık olarak mart ayında %0,2 oranında daralmanın ve nisan ayında %5 oranında daralmanın ardından mayıs ayında %1,7 oranında artışla kısmi toparlanmakla birlikte beklentilerin altında artış kaydetmişti, piyasa beklentisi ise aylık bazda %3,8 oranında artış kaydetmesi yönündeydi. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksinin yıllık olarak ise nisan ayında %0,7 oranında daralmanın ardından mayıs ayında %0,1 oranında daralma sergilemişti ve böylece daralmayı ikinci aya taşımıştı, piyasa beklentisi ise yıllık bazda %2,6 oranında artış kaydetmesi yönündeydi.

Şirket Haberleri

Akfen Yenilenebilir Enerji (AKFYE, Sınırlı Pozitif): Yatırım sürecinde bulunan toplam 102 MW kurulu güce sahip 5 adet RES ek kapasite artış projelerinin de tüm sözleşmeleri imzalanmış ve inşaat süreçleri başlatılmıştır. Bu projelerin de tamamlanması ile şirketin toplam kurulu gücü 887 MW olacaktır. Söz konusu RES ek kapasite artış yatırımlarında T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'ndan alınan yatırım teşviki kapsamında 3 yıl süreyle, KDV, gümrük ve damga vergisi istisnası destek unsurlarından yararlanılacaktır. Söz konusu yatırımların ilave borçlanma yapılmaksızın tamamlanması planlanmaktadır. Bu kapsamdaki hibrit GES yatırımları 2024 yılı sonunda, RES ek kapasite artış yatırımları ise 2025 yılının son çeyreğinde tamamlanacak ve 887 MW kapasiteye ulaşılmış olacaktır.
Ek olarak Şirket'in %100 bağlı ortaklığı konumunda bulunan ve faaliyet konusu yalnızca gayrimenkul olan yurt dışında kurulu şirketlere yatırım yapmak üzere özel amaçlı kurulan Akfen Bafra Gayrimenkul tarafından Birleşik Krallık sınırları içerisinde özel amaçlı olarak %100 pay sahipliğiyle kurulmuş Bafra Capital Investment Ltd tarafından Amerika'da %100 pay sahipliğiyle kurulacak özel amaçlı bir şirket eliyle Florida'daki EO AT FOUNTAINS, LLC unvanlı şirkete 4,7mn USD bedelle %43 oranında ortak olunmasına ve bu amaçla Akfen Bafra'ya söz konusu alım bedeli tutarında sermaye avansı gönderilmesine karar verilmiştir.

Diğer şirket haberleri

Agesa Hayat ve Emeklilik (AGESA): Şirket'in 2Ç2024'teki konsolide olmayan net dönem karı geçen çeyreksel bazda %1,4 oranında, yıllık bazda ise %9,7 oranında artarak 603mn TL'ye yükselmiştir. Ortalama piyasa beklentisi yılın ikinci çeyreğinde 705mn TL kar edilmesi yönündeydi. Şirket yılın ikinci çeyreğindeki teknik bölüm dengesi 126mn TL gelir (1Ç2024: negatif 41mn TL teknik denge) olurken, net yatırım gelirleri 688mn TL olarak (1Ç2024: 843mn TL) kaydedilmiştir. İkinci çeyrek karı sonrasında Şirket'in 1Y2024'teki net dönem karı yıllık %59 oranında artarak 1.198mn TL'ye çıkmıştır.

Karsan Otomotiv (KARSN): Şirket'in yıllık izin ve planlı bakım faaliyetleri nedeniyle; LFF (Renault Megane) hatlarında 5 Ağustos -1 Eylül 2024 tarihleri arasında, diğer tüm hatlarında ise 19 Ağustos - 1 Eylül 2024 tarihleri arasında üretime geçici olarak ara verileceği açıklanmıştır. Fabrikalarda kısmi şekilde teslimat faaliyetleri devam edecektir.   

Uşak Seramik (USAK): Şirket tarafından bir defaya mahsus olmak üzere 1.000mn TL olan kayıtlı sermaye tavanının aşılarak, mevcut 245mn TL olan ödenmiş sermayesinin, 1.470mn TL artırılarak, 1.715mn TL'ye yükseltilmesine, şirket sermayesinin %600 oranında bedelsiz olarak artırılması kapsamında, artırılan 1.470mn TL'lik sermayeyi temsil edilen payların; mevzuatın uygun gördüğü şekilde, tüm pay sahiplerine payları oranında bedelsiz olarak kayden dağıtılmasına karar verilmiştir."